Women Reservation Bill: ఐదు రోజుల పాటు జరిగే పార్లమెంట్ ప్రత్యేక సమావేశాలు సోమవారం నుంచి ప్రారంభమయ్యాయి. కొత్త సెషన్ ప్రారంభం కాకముందే.. మహిళలకు రిజర్వేషన్ కల్పించే బిల్లును ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టే అవకాశం ఉందని రాజకీయ వర్గాల్లో చర్చలు మొదలయ్యాయి. అయితే దీనికి సంబంధించి ప్రభుత్వం నుంచి స్పందన లేదు. కాంగ్రెస్ నేతృత్వంలోని భారత కూటమితో పాటు, అధికార ఎన్డీయేలోని పలు భాగస్వామ్య పార్టీలు మహిళా రిజర్వేషన్ బిల్లును ప్రవేశపెట్టాలని డిమాండ్ చేస్తున్నాయి. మరోవైపు ప్రత్యేక సమావేశాల్లో మహిళా రిజర్వేషన్ బిల్లును ప్రవేశపెట్టాలన్న పలు ప్రధాన పార్టీల డిమాండ్‌పై సరైన సమయంలో నిర్ణయం తీసుకుంటామని కేంద్ర పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి ప్రహ్లాద్‌ జోషి తెలిపారు. ఇంత చర్చనీయాంశమైన ఈ బిల్లును పార్లమెంటు ప్రత్యేక సమావేశాల్లో ప్రవేశపెడతారా లేదా అనేది ఇంకా స్పష్టంగా తెలియలేదు. అయితే ఈ బిల్లుకు సంబంధించి చాలా చర్చలు జరుగుతున్నాయి. అయితే ఈ విషయం పై ప్రతి సారి జాప్యం జరుగుతోంది. మరోసారి ఈ బిల్లు చర్చనీయాంశంగా మారింది.
సభలో మహిళలకు 33 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పించేందుకు సంబంధించిన బిల్లును చివరిసారిగా మే 2008లో పార్లమెంట్‌లో ప్రవేశపెట్టారు. అప్పటి యుపిఎ ప్రభుత్వం మహిళా బిల్లును తన కనీస ఉమ్మడి కార్యక్రమంలో చేర్చింది. ఈ వాగ్దానాన్ని నెరవేర్చి బిల్లును 6 మే 2008న రాజ్యసభలో ప్రవేశపెట్టారు. తర్వాత 9 మే 2008న లా అండ్ జస్టిస్ స్టాండింగ్ కమిటీకి పంపబడింది. సుదీర్ఘ చర్చ తర్వాత స్టాండింగ్ కమిటీ తన నివేదికను 17 డిసెంబర్ 2009న పార్లమెంట్‌లో సమర్పించి.. దానిని ఆమోదించాలని సిఫారసు చేసింది. రెండు నెలల తర్వాత ఫిబ్రవరి 2010లో కేంద్ర మంత్రివర్గం ఈ సిఫార్సును ఆమోదించింది. అయితే పార్లమెంట్‌లో సమాజ్‌వాదీ పార్టీ, జనతాదళ్ యునైటెడ్ (జేడీయూ), రాష్ట్రీయ జనతాదళ్ (ఆర్జేడీ) తీవ్రంగా వ్యతిరేకించాయి. దీంతో ఈ బిల్లు నిలిచిపోయింది.
Read Also:TS Heavy rains: పెరగనున్న పగటిపూట ఉష్ణోగ్రతలు.. అయినా ఆ రెండ్రోజులు వర్షాలు
చివరగా రెండు సంవత్సరాల తర్వాత రాజ్య సభ 9 మే 2010న బిల్లును ఆమోదించింది. కానీ రాజ్యసభ తర్వాత ఈ బిల్లు లోక్‌సభకు చేరింది. కానీ ఈ బిల్లు ఇక్కడ ఆమోదించబడలేదు. బిల్లు ఆమోదం కోసం ఎదురుచూస్తున్న లోక్‌సభ పదవీకాలం 2014లో ముగిసింది. మళ్లీ ఈ బిల్లు ఆమోదం పొందకుండానే నిలిచిపోయింది. రాజ్యసభలో కూడా బిల్లును ఆమోదించడం అంత సులువు కాదు. సభ్యుల గందరగోళం మధ్య బిల్లును ఆమోదించారు. ఆ సమయంలో సభలో ఆగ్రహించిన సభ్యులను సభ నుండి బహిష్కరించడానికి మార్షల్స్‌ను ఉపయోగించారు. బిల్లును వ్యతిరేకించిన కొంతమంది ఎంపీలను బహిష్కరించారు. ఈ బిల్లుకు భారతీయ జనతా పార్టీ (బిజెపి), కాంగ్రెస్ మద్దతు ఇచ్చాయి. అయితే ఇతర ప్రాంతీయ పార్టీల నుండి తీవ్ర వ్యతిరేకత, వెనుకబడిన తరగతుల మహిళలకు రిజర్వేషన్ డిమాండ్‌తో సహా కొన్ని విషయాలపై వ్యతిరేకత కారణంగా ఎప్పుడూ దానిపై ఏకాభిప్రాయం కుదరలేదు.
అలాగే మహిళా రిజర్వేషన్ బిల్లును వ్యతిరేకిస్తున్న పార్టీల వాదన ఏంటంటే.. పట్టణ ప్రాంతాల మహిళలకే ఈ రిజర్వేషన్ లబ్ది చేకూరుతుందని పేర్కొన్నారు. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసించే మహిళలు ప్రయోజనం పొందలేరని వారి అభిప్రాయం. పార్లమెంటు, రాష్ట్రాల శాసనసభల్లో మహిళల భాగస్వామ్యాన్ని పరిశీలిస్తే, లోక్‌సభలో మహిళా ఎంపీల సంఖ్య 15 శాతం కంటే తక్కువగా ఉండగా, అనేక రాష్ట్రాల శాసనసభల్లో మహిళా ప్రాతినిధ్యం 10 శాతం కంటే తక్కువ ఉంది. ప్రస్తుతం 543 మంది సభ్యులున్న లోక్‌సభలో 78 మంది మహిళా ఎంపీలు ఎన్నికయ్యారు. అంటే 15 శాతం కంటే తక్కువ. గత ఏడాది డిసెంబర్‌లో ప్రభుత్వం విడుదల చేసిన గణాంకాల ప్రకారం, రాజ్యసభలో మహిళల వాటా ఇంకా తక్కువగా ఉంది.. ఇది కేవలం 14శాతం మాత్రమే. గతేడాది డిసెంబర్‌లో విడుదల చేసిన గణాంకాల ప్రకారం రాష్ట్ర అసెంబ్లీల్లో మహిళల భాగస్వామ్యం ఛత్తీస్‌గఢ్‌లో అత్యధికంగా 14.44 శాతంగా ఉంది. దీని తర్వాత పశ్చిమ బెంగాల్ 13.7 శాతం, జార్ఖండ్ 12.35 శాతం మహిళా ఎమ్మెల్యేలతో దేశంలోనే ముందంజలో ఉన్నాయి. రాజధాని ఢిల్లీ మినహా ఉత్తరప్రదేశ్, బీహార్, రాజస్థాన్, ఉత్తరాఖండ్, పంజాబ్, హర్యానా వంటి సంపన్న రాష్ట్రాలలో మహిళా ఎమ్మెల్యేల సంఖ్య 10 నుంచి 12 శాతం మాత్రమే. మరోవైపు కేరళ, గుజరాత్, మధ్యప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర, తమిళనాడు, తెలంగాణ సహా పలు రాష్ట్రాల అసెంబ్లీల్లో మహిళల భాగస్వామ్యం 10 శాతం లోపే ఉంది.
Read Also:Jithendar Reddy: ఆసక్తి పెంచుతున్న ‘జితేందర్‌ రెడ్డి’ షార్ట్ వీడియో
మహిళా రిజర్వేషన్ బిల్లు (రాజ్యాంగం (108వ సవరణ) బిల్లు, 2008) ద్వారా లోక్‌సభ, రాష్ట్రాల అసెంబ్లీలలో మహిళలకు మొత్తం సీట్లలో మూడింట ఒక వంతు రిజర్వ్ చేసేలా నిబంధన చేయబడింది. అలాగే, ఈ రిజర్వ్‌డ్ సీట్ల కేటాయింపును పార్లమెంటు నియమించిన అథారిటీ నిర్ణయించాల్సి ఉంది. లోక్‌సభ, శాసనసభలలో మహిళలకు రిజర్వ్ చేయబడిన సీట్లలో మూడింట ఒక వంతు షెడ్యూల్డ్ కులాలు, షెడ్యూల్డ్ తెగల మహిళలకు కూడా రిజర్వ్ చేయబడుతుంది. రాష్ట్రం లేదా కేంద్ర పాలిత ప్రాంతంలోని వివిధ నియోజకవర్గాల్లో రొటేషన్ ద్వారా రిజర్వ్‌డ్ సీట్ల కేటాయింపు జరుగుతుందని కూడా ఈ బిల్లులో నిబంధన పెట్టారు. ఈ సవరణ చట్టం అమలులోకి వచ్చిన 15 సంవత్సరాల తర్వాత, మహిళలకు సీట్ల రిజర్వేషన్ల వ్యవస్థను రద్దు చేస్తామని ఈ బిల్లులో ఒక నిబంధన కూడా చేయబడింది.
2008 – 2010లో విఫల ప్రయత్నాలకు ముందు, 1996, 1998, 1999లో కూడా మహిళా రిజర్వేషన్లకు సంబంధించిన బిల్లులు ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి. హెచ్‌డి దేవెగౌడ ప్రభుత్వ హయాంలో 1996 సెప్టెంబర్ 12న మహిళా రిజర్వేషన్ బిల్లును ప్రవేశపెట్టేందుకు మొదటి ప్రయత్నం జరిగింది. అప్పుడు కూడా ములాయం సింగ్ యాదవ్, లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ ఈ బిల్లును వ్యతిరేకించారు. ఆ తర్వాత వ్యవహారం పెండింగ్‌లో పడింది. అంతకుముందు మే 1989లో అప్పటి ప్రధాని రాజీవ్ గాంధీ పంచాయతీ, స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల్లో మహిళలకు మూడింట ఒక వంతు రిజర్వేషన్లు కల్పించే బిల్లును ఆమోదించడానికి ప్రయత్నించారు. అయితే రాష్ట్రంలోని అనేక అసెంబ్లీలు దానిని తీవ్రంగా వ్యతిరేకించాయి. వారి వైపు నుండి నిరసనగా ఇది వారి అధికారాలను గణనీయంగా తగ్గిస్తుందని చెప్పబడింది.
