Article 370 Abrogation: జమ్మూకశ్మీర్‌కు స్వయంప్రతిపత్తిని కల్పించిన ఆర్టికల్ 370ని కేంద్ర ప్రభుత్వం రద్దు చేసిన విషయం తెలిసిందే. ఈ నిర్ణయానికి నేటితో నాలుగేళ్లు పూర్తయ్యాయి. జమ్మూకశ్మీర్ అభివృద్ధి కోసమే ఆర్టికల్ 370ని రద్దు చేశామని కేంద్ర ప్రభుత్వం చెబుతోంది. జమ్మూ, కశ్మీర్‌లను కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలుగా ప్రకటించింది. త్వరలో ఎన్నికలు నిర్వహించి ప్రజాస్వామ్య ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయనున్నట్లు కేంద్ర ప్రభుత్వం చెబుతోంది.ఈ నాలుగేళ్లలో అక్కడ వచ్చిన కొన్ని మార్పులు, జరిగిన అభివృద్ధి వివరాలు తెలుసుకుందాం.
ఆగస్టు 5, 2019న ఆర్టికల్ 370 ప్రకారం జమ్మూ కాశ్మీర్‌కు ప్రత్యేక హోదాను కేంద్రం రద్దు చేసిన నాలుగేళ్ల తర్వాత, శాంతి పునరుద్ధరణ, శాంతిని నెలకొల్పే అభివృద్ధి కార్యకలాపాలు గతంతో పోలిస్తే దాని అత్యంత ముఖ్యమైన విజయాలుగా నిలుస్తాయి. లోయలో ప్రజా, సామాజిక జీవితం అంతరాయం లేకుండా సాధారణ స్థితికి చేరుకుంది. 5-08-2016 నుంచి 5-08-2019 వరకు నిరసనలు, రాళ్లదాడి సంఘటనల సందర్భంగా పోలీసులు, భద్రతా దళాల చేతుల్లో 124 మంది పౌరులు మరణించగా.. గత నాలుగేళ్లలో అలాంటి ఒక్క సంఘటన కూడా నివేదించబడలేదని అధికారిక గణాంకాలు వెల్లడిస్తున్నాయి. ఆగష్టు 5, 2019 ముఖ్యమైన నిర్ణయం లోయలో తీవ్రవాద కార్యకలాపాలు, బంధుప్రీతిలో తీవ్ర క్షీణతను గుర్తించింది. గత సంవత్సరాలతో పోలిస్తే 2023లో స్థానికులను తీవ్రవాదంలోకి చేర్చుకోవడం, ఉగ్రవాదులను హతమార్చడం రెండింటిలోనూ గణనీయమైన తగ్గుదల ఆర్టికల్ 370 రద్దు వల్ల మరొక ఫలితమని విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
Also Read: Haryana: హిందూ దేవతలపై అభ్యంతరకరమైన వీడియో షేర్ చేసినందుకు వ్యక్తి అరెస్ట్
ఈ ఏడాది జనవరి 1 నుంచి ఆగస్టు 5 వరకు భద్రతా బలగాలు జరిపిన వివిధ ఆపరేషన్లలో 35 మంది ఉగ్రవాదులు హతమవ్వగా, గతేడాది ఇదే కాలంలో ఆ సంఖ్య 120కి పైగా ఉంది. 2022లో 56 మంది విదేశీయులు సహా 186 మంది ఉగ్రవాదులను భద్రతా బలగాలు హతమార్చాయి. అధికారిక సమాచారం ప్రకారం.. ఈ సంవత్సరం అనేక చొరబాటు ప్రయత్నాలు విఫలమయ్యాయి. జులై చివరి వరకు 12 మందికి మించి స్థానికులు మిలిటెన్సీలో చేరలేదు. ఇది క్రియాశీల ఉగ్రవాదుల సంఖ్యను రెండంకెలకు తగ్గించింది. ఆగస్టు 3న షోపియాన్‌లోని ప్రభుత్వ డిగ్రీ కళాశాల (జీడీసీ)లో వందలాది మంది విద్యార్థులు, విద్యావేత్తలు, జర్నలిస్టులు, ఇతర రంగాలకు చెందిన ప్రజలు భారీ ఈవెంట్‌ను నిర్వహించారనే వాస్తవాన్ని బట్టి భద్రతా పరిస్థితిలో మెరుగుదల అంచనా వేయవచ్చు. ఆర్టికల్ 370 రద్దు తర్వాత జరుగుతున్న సానుకూల పరిణామాలతో పాటు శాంతి, దేశ నిర్మాణం, సంస్థ నిర్మాణం గురించి ఆలోచనలు జరుగుతున్నాయంటే అది రద్దు ఫలితమేనని పలువురు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
ఆర్టికల్ 370ని రద్దు చేసిన తర్వాత కాశ్మీర్‌లో జరిగిన మంచి విషయాలలో ఒకటి పరిపాలనా నియంత్రణను పునరుద్ధరించడం. జమ్మూకశ్మీర్‌లో సురక్షితమైన వాతావరణం ఉన్నందున ప్రోత్సాహం, భరోసాతో, దాదాపు రూ. 25 వేల కోట్ల విలువైన పెట్టుబడి ప్రాజెక్టులు అమలులో ఉన్నాయి. అయితే రూ. 80 వేల కోట్లకు పైగా ప్రతిపాదనలు ప్రాసెస్‌లో ఉన్నాయి. స్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పటి నుంచి జమ్మూకశ్మీర్ రూ. 14,000 కోట్లు ప్రైవేట్ పెట్టుబడులను మాత్రమే పొందింది. అయితే ఆర్టికల్ 370 రద్దు, కొత్త పారిశ్రామిక అభివృద్ధి పథకాన్ని ప్రవేశపెట్టిన తర్వాత, UT గత రెండేళ్లలో 81,122 కోట్ల రూపాయల పెట్టుబడి ప్రతిపాదనలను అందుకుంది. దాదాపు 18,000 కెనాల్స్ (2250 ఎకరాలు) భూమి, మొత్తం 39,022 కెనాల్స్ (4877 ఎకరాలు) కీలక యూనిట్ల ఏర్పాటు కోసం కోరగా.. జమ్మూ, కాశ్మీర్ రెండు డివిజన్‌లలో ఇప్పటికే కేటాయించబడింది.
Also Read: Visakha Constable Case: సంచలనం రేపుతున్న విశాఖ కానిస్టేబుల్ రమేష్ హత్య కేసు
దేశీయ, విదేశీ సందర్శకుల రద్దీతో జమ్మూకశ్మీర్‌లో పర్యాటకం కొత్త పుంతలను తొక్కుతోంది. గతంలో ఎన్నడూ లేనంతగా టూరిజం బూమ్ ఏర్పడింది.. ఈ ఏడాది మొదటి రెండు నెలల్లోనే 4.70 లక్షల మంది పర్యాటకులు జమ్మూ కశ్మీర్ ను సందర్శించారు. గడిచిన 7 నెలల్లో 1.27 కోట్ల మంది పర్యటించారు. ఒకప్పుడు హనీమూన్‌కు వెళ్లేవారితో ఎక్కువగా ప్రసిద్ది చెందిన కాశ్మీర్ ఇప్పుడు తమ వార్షికోత్సవాలను ఇక్కడ జరుపుకోవడానికి వస్తున్న దీర్ఘకాల వివాహిత జంటలను కూడా ఆకర్షిస్తోంది. కాశ్మీర్‌లో వేర్పాటువాదులు, మిలిటెంట్లు విధించిన సమ్మె కాల్‌లను స్వీకరించే వారు లేరు. ఎందుకంటే సామాన్యులు శాంతి లాభాలను పండించడం ప్రారంభించారు. ఆర్టికల్ 370 రద్దుకు ముందు, కాశ్మీర్‌లో తరచూ సమ్మె పిలుపులు, రాళ్లదాడి సంఘటనలు, హింస కారణంగా కశ్మీర్‌లో వ్యాపారాలు మాత్రమే కాదు, విద్యా రంగం కూడా చాలా నష్టపోయింది.
ఆర్టికల్ 370 రద్దు తర్వాత కేంద్రం చీనాబ్‌నదిపై రైల్వే బ్రిడ్జి నిర్మించింది. ఇది ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన రైల్వే బ్రిడ్జిగా రికార్డు సాధించింజియ. ఈఫిల్ టవర్ కన్నా ఈ బ్రిడ్జి ఎత్తు 29 మీటర్లు ఎక్కువ. జమ్మూ-కశ్మీర్ రీజియన్ లను కలుపుతూ చీనాబ్ నదిపై ఈ బ్రిడ్జిని నిర్మించారు. ప్రపంచంలోనే అతి పొడవైన సింగిల్ ట్యూబ్ హైవే టన్నెల్ కూడా జమ్మూ కశ్మీర్‌లోనే నిర్మించారు. శ్రీనగర్ – జమ్మూ హైవేను కేంద్రం అప్ గ్రేడ్ చేసింది. జమ్మూ కశ్మీర్‌లో నిర్మించతలపెట్టిన 53 మెగా ఇన్‌ఫ్రా ప్రాజెక్టులలో 32 ఇప్పటికే పూర్తయ్యాయి. 30 ఏళ్ల తర్వాత సినిమా హాల్ ప్రారంభం కావడం గమనార్హం. జమ్మూ కశ్మీర్‌కు రెండు ఎయిమ్స్ దక్కాయి. ఈ ఏడాది శ్రీనగర్‌లో జీ-20 సమ్మిట్ టూరిజం మీట్ జరిగింది.
