Tiktok : గత నాలుగేళ్లుగా భారతదేశంలో నిషేధించబడిన టిక్టాక్, ఇప్పుడు అమెరికాలో ఓ కొత్త మలుపు తీసుకుంది. భద్రతా ఆందోళనల నేపథ్యంలో టిక్టాక్ను నిషేధించడానికి సిద్ధమైన అమెరికా, ఊహించని విధంగా వెనక్కి తగ్గింది. దీనికి భిన్నంగా, 2020 నుంచి టిక్టాక్పై విధించిన నిషేధాన్ని ఇప్పటికీ కొనసాగిస్తున్న భారతదేశం, తన నిర్ణయంపై గట్టిగా నిలబడింది. ఈ పరిణామం ప్రపంచవ్యాప్తంగా సాంకేతిక భద్రత, దేశీయ సార్వభౌమత్వాలపై జరుగుతున్న చర్చకు కొత్త కోణాన్ని జోడించింది.
గత కొన్నేళ్లుగా, టిక్టాక్ మాతృ సంస్థ బైట్డాన్స్ (ByteDance) చైనీస్ ప్రభుత్వం ద్వారా అమెరికన్ పౌరుల డేటాను యాక్సెస్ చేయగలదని, తద్వారా నిఘా లేదా తప్పుడు సమాచార ప్రచారానికి ఉపయోగపడుతుందని అమెరికా ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. ఈ భయాల నేపథ్యంలో, అమెరికా కాంగ్రెస్ టిక్టాక్ను నిషేధించే చట్టాన్ని ఆమోదించింది. అయితే, తాజాగా అమెరికా బైట్డాన్స్తో ఒక “జాతీయ భద్రతా ఒప్పందాన్ని” కుదుర్చుకునే దిశగా అడుగులు వేస్తున్నట్లు వార్తలు వస్తున్నాయి.
ఈ ఒప్పందం ప్రకారం, టిక్టాక్ అమెరికన్ యూజర్ డేటాను అమెరికాలోని ఒరాకిల్ (Oracle) సర్వర్లలో నిల్వ చేయాలని, అలాగే అమెరికన్ సాంకేతిక నిపుణుల పర్యవేక్షణలో పనిచేయాలని నిబంధనలు విధించే అవకాశం ఉంది. ఈ “డి-ఎస్కేలేషన్” వెనుక ఆర్థిక, రాజకీయ కారణాలు ఉన్నాయని విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు. టిక్టాక్ అమెరికాలో 170 మిలియన్ల మందికి పైగా యూజర్లను కలిగి ఉంది. దీనిని నిషేధించడం వల్ల వచ్చే వ్యతిరేకత, అలాగే వేల ఉద్యోగాలపై పడే ప్రభావం కూడా అమెరికా నిర్ణయంపై ప్రభావం చూపించి ఉండవచ్చు.
అమెరికా తన వైఖరిని సడలించినప్పటికీ, భారతదేశం మాత్రం టిక్టాక్పై తన నిషేధాన్ని సడలించలేదు. 2020లో గాల్వాన్ లోయలో జరిగిన ఘర్షణల అనంతరం, భారతదేశం టిక్టాక్తో సహా వందలాది చైనా యాప్లను “దేశ భద్రత, సార్వభౌమత్వం” కారణాలు చూపుతూ నిషేధించింది. ఈ నిర్ణయం వెనుక లోతైన కారణాలు ఉన్నాయి.. భారతదేశం టిక్టాక్ను జాతీయ భద్రతకు ముప్పుగా భావించింది. ముఖ్యంగా, యూజర్ డేటా చైనా ప్రభుత్వానికి చేరే అవకాశం ఉందని, తద్వారా నిఘాకు లేదా దేశ వ్యతిరేక కార్యకలాపాలకు ఉపయోగపడవచ్చని ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. భారత పౌరుల డేటా భారత భూభాగంలోనే నిల్వ చేయబడాలని, విదేశీ ప్రభుత్వాల నియంత్రణలో ఉండకూడదని భారతదేశం బలంగా నమ్ముతుంది. టిక్టాక్ విషయంలో ఇది ఒక కీలకమైన అంశంగా నిలిచింది.
నిషేధం విధించిన తర్వాత, టిక్టాక్ భారత ప్రభుత్వ ఆందోళనలను తీర్చడానికి తగిన చర్యలు తీసుకోలేదని, స్పష్టమైన వివరణలు ఇవ్వలేదని భారత అధికారులు పేర్కొన్నారు. చైనీస్ యాప్ల నిషేధం, భారతదేశం “ఆత్మనిర్భర్ భారత్” (స్వయం సమృద్ధి భారతదేశం) లక్ష్యాలకు కూడా దోహదపడింది. స్థానిక యాప్ల అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించింది.
టిక్టాక్ భవిష్యత్తు ప్రపంచవ్యాప్తంగా రాజకీయ, భద్రతా, ఆర్థికపరమైన సంక్లిష్టతలను ప్రతిబింబిస్తుంది. అమెరికా తన ఆర్థిక ప్రయోజనాలను, ప్రజల స్వేచ్ఛను దృష్టిలో ఉంచుకొని ఒక పరిష్కారం కోసం ప్రయత్నిస్తుంటే, భారతదేశం మాత్రం తన జాతీయ భద్రత, డేటా సార్వభౌమత్వానికి అధిక ప్రాధాన్యత ఇస్తుంది. ఈ రెండు దేశాల భిన్నమైన వైఖరులు, ఒకే సాంకేతిక సంస్థ విషయంలో దేశాలు ఎలా వేర్వేరు ప్రాధాన్యతలను ఇస్తాయి, భద్రతా ప్రమాణాలను నిర్వచిస్తాయి అనే దానికి స్పష్టమైన ఉదాహరణ. టిక్టాక్ భవిష్యత్తుతో పాటు, ప్రపంచ డిజిటల్ ల్యాండ్స్కేప్ ఎలా రూపుదిద్దుకుంటుంది అనేది చూడాలి. అయితే, ప్రస్తుతం మాత్రం భారత్ తన వైఖరిపై గట్టిగా నిలబడుతూ, డిజిటల్ సార్వభౌమత్వానికి ఒక బలమైన సందేశాన్ని పంపుతోంది.