World AIDS Day 2023: ఎయిడ్స్ ఒక తీవ్రమైన వ్యాధి, ఇది చాలా మందికి ప్రాణాంతకం. ఈ వ్యాధిపై అవగాహన లేకపోవడంతో ప్రజలు తరచూ తీవ్ర పరిణామాలను చవిచూడాల్సి వస్తోంది. అటువంటి పరిస్థితిలో, ప్రతి సంవత్సరం డిసెంబర్ 1న ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు. తద్వారా హెచ్ఐవీ సంక్రమణ వ్యాప్తి వల్ల కలిగే ఎయిడ్స్ మహమ్మారి గురించి అవగాహన పెంచుకోవచ్చు. అయినప్పటికీ, నేటికీ చాలా మందికి హెచ్ఐవీ, ఎయిడ్స్ మధ్య వ్యత్యాసం తెలియదు, దీని కారణంగా వారు సరైన చికిత్స పొందడంలో ఆలస్యం చేస్తున్నారు. అటువంటి పరిస్థితిలో ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవం సందర్భంగా, ఈ కథనంలో హెచ్ఐవీ, ఎయిడ్స్ మధ్య తేడా ఏమిటి?.. ఈ వ్యాధి గురించి మీరు తెలుసుకోవలసిన విషయాలు ఏమిటో చూద్దాం..
HIV అంటే ఏమిటి?
HIV అనేది ఒక వైరస్, దీనిని హ్యూమన్ ఇమ్యునో డెఫిషియెన్సీ వైరస్ అని కూడా అంటారు. HIV మీ రోగనిరోధక వ్యవస్థ కణాలకు సోకి నాశనం చేస్తుంది. ఇతర వ్యాధులతో పోరాడటం కష్టతరం చేస్తుంది. అందువల్ల, HIV మీ రోగనిరోధక శక్తిని పూర్తిగా బలహీనపరిచినప్పుడు, అది అక్వైర్డ్ ఇమ్యునో డెఫిషియెన్సీ సిండ్రోమ్ లేదా ఎయిడ్స్కు కారణం కావచ్చు.
ఎయిడ్స్ అంటే ఏమిటి?
AIDS అనేది HIV వల్ల కలిగే వ్యాధి. ఇది ఈ సంక్రమణ చివరి, అత్యంత తీవ్రమైన దశ. ఎయిడ్స్తో బాధపడేవారిలో తెల్ల రక్తకణాలు చాలా తక్కువగా ఉంటాయి. వారి రోగనిరోధక వ్యవస్థ కూడా తీవ్రంగా దెబ్బతింటుంది.
HIV, AIDS మధ్య తేడా ఏమిటి?
క్లీవ్ల్యాండ్ క్లినిక్ ప్రకారం, HIV, AIDS మధ్య అతి ముఖ్యమైన వ్యత్యాసం ఏమిటంటే HIV అనేది మీ రోగనిరోధక వ్యవస్థను బలహీనపరిచే వైరస్. అదే సమయంలో AIDS అనేది మీ రోగనిరోధక వ్యవస్థ తీవ్రంగా బలహీనపడినప్పుడు హెచ్ఐవీ సంక్రమణకు దారితీసే పరిస్థితి లేదా వ్యాధి. ఒక వ్యక్తి హెచ్ఐవీ సోకినంత వరకు ఎయిడ్స్తో బాధపడలేడు. అయినప్పటికీ, హెచ్ఐవీతో బాధపడుతున్న ప్రతి వ్యక్తికి ఎయిడ్స్ రాదనేది నిజం, కానీ చికిత్స లేకుంటే హెచ్ఐవీ ఎయిడ్స్కు దారి తీస్తుంది.
HIV ఎవరిని ప్రభావితం చేస్తుంది?
హెచ్ఐవీ కొంతమందికి మాత్రమే సోకుతుందని చాలా మంది నమ్ముతారు. అయితే, ఇది ఒక పురాణం. వైరస్కు గురైనప్పుడు ఎవరైనా హెచ్ఐవీ బారిన పడవచ్చు. అయినప్పటికీ, కింది వ్యక్తులు ఈ వైరస్ బారిన పడే ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉంది. సెక్స్ వర్కర్లు, బైసెక్సువల్, ఆఫ్రికన్ లేదా హిస్పానిక్ ప్రజలు ఎక్కువగా ఈ వైరస్ బారిన పడే ప్రమాదం ఉంది.
హెచ్ఐవీ లక్షణాలు ఏమిటి?
ఒక వ్యక్తికి హెచ్ఐవి ఉన్నప్పుడు లక్షణాలను చూపించాల్సిన అవసరం లేదు. కొందరిలో ఎలాంటి లక్షణాలు లేకుండానే హెచ్ఐవీ రావచ్చు. అందుకే మీకు అనారోగ్యంగా అనిపించకపోయినా పరీక్షలు చేయించుకోవడం చాలా ముఖ్యం. దాని కొన్ని సాధారణ లక్షణాల గురించి మాట్లాడినట్లయితే, మీరు మొదటిసారిగా హెచ్ఐవీ బారిన పడినప్పుడు, కొన్నిసార్లు మీరు ఫ్లూ వంటి లక్షణాలను చూస్తారు, వీటిలో క్రిందివి ఉన్నాయి-
దద్దుర్లు
జ్వరం
అలసట
చల్లని అనుభూతి
నోటి పూతలు
గొంతు మంట
కండరాల నొప్పి
రాత్రి చెమటలు
శోషరస కణుపుల వాపు
హెచ్ఐవీ దశలు ఏమిటి?
హెచ్ఐవీ సోకిందంటే ఆ వ్యక్తికి ఎయిడ్స్ వస్తుందని కాదు. ఈ వైరస్ బారిన పడిన తర్వాత, ఎయిడ్స్ దాని మూడు దశలను దాటిన తర్వాత సంభవిస్తుంది. హెచ్ఐవీ మూడు దశలు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి-
దశ 1: తీవ్రమైన HIV
కొంతమందికి హెచ్ఐవీ సోకిన నెల లేదా రెండు నెలల తర్వాత ఫ్లూ లాంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. ఈ లక్షణాలు తరచుగా ఒక వారం నుండి ఒక నెలలోపు అదృశ్యమవుతాయి.
స్టేజ్ 2: క్రానిక్ స్టేజ్
మొదటి దశలో వైరస్ గుర్తించబడకపోతే, వ్యక్తి రెండవ దశలోకి ప్రవేశిస్తాడు. దీని అర్థం మీరు అనారోగ్యం లేకుండా చాలా సంవత్సరాలు హెచ్ఐవీని కలిగి ఉండవచ్చు. మీరు క్షేమంగా ఉన్నప్పటికీ, మీరు ఇతరులకు హెచ్ఐవీ వ్యాప్తి చెందవచ్చని గుర్తుంచుకోండి.
దశ 3: ఎయిడ్స్
ఎయిడ్స్ అనేది హెచ్ఐవీ సంక్రమణ యొక్క అత్యంత తీవ్రమై, చివరి దశ. ఈ దశలో HIV మీ రోగనిరోధక వ్యవస్థను తీవ్రంగా బలహీనపరుస్తుంది. అనారోగ్యం పొందే అవకాశం చాలా ఎక్కువ.
ఎయిడ్స్ లక్షణాలు ఏమిటి?
ఎయిడ్స్ లక్షణాల వెనుక HIV సంక్రమణ ఉండవచ్చు, కానీ ఈ లక్షణాలు చాలా వరకు బలహీనమైన రోగనిరోధక శక్తి కారణంగా మిమ్మల్ని బాధితునిగా మార్చే వ్యాధుల కారణంగా ఉండవచ్చు. అంటే AIDSకి దాని స్వంత నిర్దిష్ట లక్షణాలు లేవు.
HIV/AIDS ఎలా వస్తుంది?
హ్యూమన్ ఇమ్యునో డెఫిషియెన్సీ వైరస్ వల్ల HIV వస్తుంది. ఈ వైరస్ మీ రోగనిరోధక వ్యవస్థ యొక్క సహాయక T-కణాలపై దాడి చేస్తుంది, దీని వలన అది బలహీనపడుతుంది. బలహీనమైన రోగనిరోధక శక్తి కారణంగా, మీ శరీరం ఇతర వ్యాధులతో పోరాడలేకపోతుంది, దీని కారణంగా మీకు ఎయిడ్స్ వస్తుంది.
HIV ఎలా వ్యాపిస్తుంది?
ఈ వైరస్ ఏదైనా సోకిన వ్యక్తి రక్తం, వీర్యం, యోని ద్రవాలు, తల్లి పాలు, మల ద్రవాల ద్వారా వ్యాపిస్తుంది. ఈ వైరస్ మీ నోరు, పాయువు, పురుషాంగం, యోని లేదా తెగిన చర్మం ద్వారా మీ శరీరంలోకి ప్రవేశించవచ్చు. మీకు కట్ లేదా గాయం ఉంటే తప్ప హెచ్ఐవీ మీ చర్మంలోకి ప్రవేశించదని గుర్తుంచుకోండి. ఇది కాకుండా, హెచ్ఐవీతో బాధపడుతున్న గర్భిణీ స్త్రీలు తమ పిల్లలకు పాలు ఇవ్వడం వల్ల కూడా వ్యాప్తి చెందుతుంది. అసురక్షిత సెక్స్, మాదకద్రవ్యాల ఉపయోగం కోసం సూదులు పంచుకోవడం హెచ్ఐవీ వ్యాప్తికి అత్యంత సాధారణ మార్గాలు.
ముద్దు పెట్టుకోవడం వల్ల హెచ్ఐవీ వస్తుందా?
లాలాజలం ద్వారా HIV వ్యాపించదు కాబట్టి, సోకిన వ్యక్తిని ముద్దుపెట్టుకోవడం వల్ల వైరస్ వ్యాపించదు. అయితే, వ్యాధి సోకిన వ్యక్తికి నోటి పుండ్లు లేదా చిగుళ్లలో రక్తస్రావం ఉంటే, వారితో పరిచయం ద్వారా HIV సంక్రమించే అవకాశం ఉంది. ఇది కాకుండా, ఈ క్రింది కారణాల వల్ల HIV సోకదు.. అవేంటంటే..
HIV/AIDS ఉన్న వ్యక్తిని తాకడం లేదా కౌగిలించుకోవడం.
పబ్లిక్ బాత్రూమ్ లేదా స్విమ్మింగ్ పూల్
HIV/AIDSతో జీవిస్తున్న వ్యక్తులు కప్పులు, పాత్రలు లేదా టెలిఫోన్లను పంచుకోవడం
ఒక క్రిమి కాటు నుండి
రక్తదానం చేయడం ద్వారా
HIVకి ఏదైనా నివారణ ఉందా?
ప్రస్తుతం హెచ్ఐవీకి చికిత్స లేదు, అయితే దాని చికిత్సకు అనేక ఎంపికలు ఉన్నాయి, ఇది చాలా వరకు హెచ్ఐవీ వేగవంతమైన వృద్ధిని ఆపగలదు.
HIV చికిత్స ఎలా?
నోటి ద్వారా క్రమం తప్పకుండా తీసుకునే మందుల (మాత్రలు) కలయికతో HIV చికిత్స పొందుతుంది. ఈ మాత్రల కలయికను యాంటీరెట్రోవైరల్ థెరపీ (ART) అంటారు.
HIV ప్రమాదాన్ని ఎలా తగ్గించాలి
HIV ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి, కొన్ని విషయాలను గుర్తుంచుకోవడం ముఖ్యం. మీరు ఈ క్రింది మార్గాల్లో ఈ వ్యాధి ప్రమాదాన్ని తగ్గించవచ్చు-
అసురక్షిత సెక్స్ను నివారించండి.
జంతువుల ఉత్పత్తులతో తయారు చేసిన కండోమ్లను ఉపయోగించవద్దు.
మందులు తీసుకోవడానికి ఎప్పుడూ సూదులు పంచుకోవద్దు.
పచ్చబొట్టు వేయించుకునేటప్పుడు, టాటూ పార్లర్ ధృవీకరించబడిందని గుర్తుంచుకోండి.
పచ్చబొట్టు వేయించుకునేటప్పుడు, సూది కొత్తదని, టాటూ పరికరం సరిగ్గా శుభ్రపరచబడిందని గుర్తుంచుకోండి.
ఇతర STIలకు పరీక్షలు చేసి చికిత్స పొందండి. ఇతర STIలు HIV సంక్రమణ ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
మీకు HIV ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉన్నట్లయితే, ప్రీ-ఎక్స్పోజర్ ప్రొఫిలాక్సిస్ (PrEP) గురించి మీ వైద్యుడిని సంప్రదించండి.
మీరు HIV బారిన పడ్డారని మీరు భావిస్తే, వీలైనంత త్వరగా వైద్యుడిని సంప్రదించండి.