గత జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి ప్రభుత్వ హయాంలో తిరుపతి దేవస్థానం లడ్డూల తయారీకి జంతువుల కొవ్వును ఉపయోగించేవారని ఆంధ్రప్రదేశ్ సీఎం చంద్రబాబు నాయుడు ఆరోపించారు. ఈ వాదన తర్వాత పెద్ద రాజకీయ వివాదం తలెత్తింది. తిరుపతి లడ్డూ వ్యవహారంపై కేంద్ర ఆరోగ్య శాఖ మంత్రి జేపీ నడ్డా నివేదిక కోరారు. తిరుపతి దేవస్థానం లడ్డూల స్వచ్ఛతపై వివాదం నడుస్తుండగా.. యూపీ నుంచి శుభవార్త వచ్చింది.
జీఐ ట్యాగ్ రేసులో అయోధ్యలోని మూడు స్వీట్లు…
జీఐ ట్యాగ్ రేసులో అయోధ్యలోని ఖుర్చన్ పెడా, హనుమాన్‌గర్హిలోని ప్రసిద్ధ లడ్డూలు, బెల్లం-టికా-ఖాదౌ చేర్చబడ్డాయి. ఇప్పుడు జీఐ రిజిస్ట్రీ చెన్నై అభ్యర్థనను ఆమోదించడంతో అయోధ్య వ్యాపారుల్లో ఉత్సాహం నెలకొంది. ఖుర్చన్ పెడా, హనుమాన్‌గర్హి లడ్డూలు అయోధ్యలో చాలా ఫేమస్. అయోధ్యకు వచ్చే ప్రతి వ్యక్తి అయోధ్యలోని పురాతన స్వీట్లను తనతో తీసుకెళ్తుంటారు. జీఐ ట్యాగ్ రేసులో అయోధ్యలోని ప్రసిద్ధ స్వీట్లను చేర్చిన తర్వాత, అయోధ్యలోని సాధువులలో కూడా ఉత్సాహం కనిపిస్తోంది. దీంతో అయోధ్యకు కొత్త గుర్తింపు వస్తుందని స్థానిక వ్యాపారులు తెలిపారు. తమ వ్యాపారం కూడా పెరుగుతుందని ఆనందం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. జీఐ నిపుణుడు డాక్టర్ రజనీకాంత్, కాశీ నివాసి ఈ ఉత్పత్తులను..ఓడీఓపీ (ODOP)లో చేర్చడానికి జీఐ రిజిస్ట్రీ చెన్నైకి దరఖాస్తు చేశారు. చెన్నై దరఖాస్తును ఆమోదించింది. కొద్ది రోజుల్లో ప్రక్రియ పూర్తవుతుంది.
వ్యాపారుల్లో సంతోషం…
ఇదిలా ఉండగా.. అయోధ్యలో మూడు తరాలుగా ప్రసిద్ధి చెందిన ఖుర్చన్ పెడా తయారు చేస్తున్న చంద్ర కుటుంబానికి చెందిన దుకాణం ప్రసిద్ధి చెందింది. దీంతో అతని కుటుంబం కూడా సంతోషం వ్యక్తం చేస్తోంది. ప్రతిరోజు రాంలాలాకు స్క్రాప్ పెడా అందజేస్తారు. ఈ ప్రసాదాన్ని ప్రజలకు పంచుతారు. ప్రసిద్ధ ఖుర్చన్ వృక్షం హనుమాన్‌గర్హి లడ్డూలను కూడా భక్తులు తమ వెంట తీసుకెళ్తారు. ప్రతి ఇంటికి ప్రసాదంగా వెళ్తుంది. దేవుడి గుడిలో నైవేద్యంగా పెట్టడం వల్ల దాని తయారీ విషయంలో ప్రత్యేక జాగ్రత్తలు తీసుకుంటున్నామని స్థానిక వ్యాపారులు చెబుతున్నారు. భక్తులు భక్తితో ప్రసాదంగా తీసుకువెళతారు. అటువంటి పరిస్థితిలో భక్తులకు స్వచ్ఛమైన, ఉత్తమమైన స్వీచ్ ని అందిస్తామన్నారు. ఇది ప్రసాదంగా ఉపయోగించబతున్నందునా.. పూర్తి శుభ్రత, స్వచ్ఛతను పాటిస్తామని తెలిపారు. యూపీ డిప్యూటీ సీఎం కేశవ్ ప్రసాద్ మౌర్య కూడా అయోధ్య ఉత్పత్తులను జీఐ ట్యాగ్‌లో చేర్చే రేసులో చేరడంపై సంతోషం వ్యక్తం చేశారు. అయోధ్యలోని తినుబండారాలతో పాటు అయోధ్యలోని టికా, ఖదౌలను కూడా జీఐ ట్యాగ్‌లో చేర్చారు.
అసలు జీఐ ట్యాగ్ అంటే ఏమిటి?
జీఐ అంటే జియోగ్రాఫికల్ ఇండికేషన్ (geographical indication). దీనిని ఒక జియోగ్రాఫికల్ అరిజిన్ ఉత్పత్తుల కోసం ఉపయోగించబడుతుంది. ఒక ఉత్పత్తి ఈ ప్రత్యేక భౌగోళిక గుర్తింపును పొందడం ద్వారా ఆ వస్తువు ఉత్పత్తిదారులు దానికి మంచి ధరను పొందుతారు. అలాగే జి‌ఐ ట్యాగ్ పొందిన వస్తువు పేరును ఉపయోగించి ఇతర ఉత్పత్తిదారులు మార్కెట్ చేయకుండ ప్రయోజనం కూడా ఉంది. జి‌ఐ చట్టం 2003లో పార్లమెంట్‌లో ఆమోదించింది. భారతదేశం హెరిటేజ్, గుర్తింపును కాపాడటానికి అలాగే ప్రపంచవ్యాప్తంగా పాపులర్ చెందడానికి చట్టపరమైన కసరత్తు. వాస్తవానికి భారతదేశంలోని ప్రసిద్ది చెందిన ఉత్పత్తులను కాపీ చేయడం ద్వారా నకిలీ వస్తువులు మార్కెట్లో ఎక్కువగా అమ్ముడవుతున్నాయి. దీని కారణంగా దేశ హెరిటేజ్, గుర్తింపు పొందిన వస్తువులకు ముప్పుగా భావించింది, ఆ తర్వాత అసలు(original) ఉత్పత్తుల గౌరవాన్ని కాపాడేందుకు జి‌ఐ ట్యాగ్ చట్టం తీసుకువచ్చింది.