CAG Report : ఢిల్లీ మద్యం విధానంపై కాగ్ నివేదిక.. అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టిన ప్రభుత్వం

Rakesh Reddy

5 mins ago

CAG Report : ఢిల్లీ ఎక్సైజ్ విధానం, మద్యం సరఫరాకు సంబంధించిన నియమాల అమలులో తీవ్రమైన లోపాలను కంప్ట్రోలర్ అండ్ ఆడిటర్ జనరల్ (CAG) తాజా నివేదిక బయటపెట్టింది. ఎక్సైజ్ శాఖ విధానాలు, వాటి అమలులో పారదర్శకత లోపించిందని, దీని కారణంగా ప్రభుత్వానికి దాదాపు రూ.2,026.91 కోట్ల నష్టం వాటిల్లిందని నివేదిక పేర్కొంది. ఢిల్లీ ప్రభుత్వ మొత్తం పన్ను ఆదాయంలో దాదాపు 14శాతం ఎక్సైజ్ శాఖ నుండి వస్తుంది. ఈ విభాగం మద్యం, మాదకద్రవ్యాల వ్యాపారాన్ని నియంత్రిస్తుంది. మద్యం నాణ్యతను నిర్ధారించే బాధ్యత కూడా కలిగి ఉంటుంది. జూలై 1, 2017 నుండి జీఎస్టీ అమలులోకి వచ్చిన తర్వాత మానవ వినియోగానికి ఉపయోగించే ఆల్కహాల్ మాత్రమే ఎక్సైజ్ సుంకం వర్తింపజేస్తుంది. అందువల్ల ఎక్సైజ్ శాఖకు ప్రధాన ఆదాయం మద్యం అమ్మకం నుండి వస్తుంది.

మద్యం సరఫరా వ్యవస్థలో అనేక పార్టీలు పాల్గొంటాయి. మద్యం తయారీదారులు, ఢిల్లీలోని గిడ్డంగులు, ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ మద్యం దుకాణాలు, హోటళ్ళు, క్లబ్బులు, రెస్టారెంట్ల నుండి ప్రయాణించి చివరకు వినియోగదారులకు చేరుకుంటుంది. ఎక్సైజ్ శాఖ ఎక్సైజ్ సుంకం, లైసెన్స్ రుసుము, పర్మిట్ రుసుము, దిగుమతి/ఎగుమతి సుంకం మొదలైన వివిధ విభాగాల నుండి ఆదాయాన్ని సేకరిస్తుంది. ఎక్సైజ్ శాఖ లైసెన్స్‌లు జారీ చేసేటప్పుడు నిబంధనలను సరిగ్గా పాటించలేదని కాగ్ నివేదికలో తేలింది. ఢిల్లీ ఎక్సైజ్ రూల్స్, 2010లోని రూల్ 35 ప్రకారం.. వివిధ రకాల లైసెన్సులు (హోల్‌సేల్, రిటైల్, హోటల్-రెస్టారెంట్) ఒకే వ్యక్తికి లేదా కంపెనీకి ఇవ్వకూడదు. కానీ కొన్ని కంపెనీలకు ఒకేసారి బహుళ రకాల లైసెన్సులు ఇచ్చినట్లు దర్యాప్తులో తేలింది.

అనేక సందర్భాల్లో, ఎక్సైజ్ శాఖ అవసరమైన దర్యాప్తు నిర్వహించకుండానే లైసెన్సులు జారీ చేసింది. ఇందులో ఆర్థిక స్థిరత్వం, అమ్మకాలు, ధరలకు సంబంధించిన పత్రాలు, ఇతర రాష్ట్రాల్లో ప్రకటించిన ధరలు, దరఖాస్తుదారుల నేర రికార్డులను తనిఖీ చేయడం వంటి ముఖ్యమైన అంశాలు ఉన్నాయి. కొన్ని కంపెనీలు మద్యం వ్యాపారంలో కార్టెల్‌లను ఏర్పాటు చేయడానికి, బ్రాండ్ ప్రమోషన్ కోసం తమ వాటాలను దాచడానికి ప్రాక్సీ యాజమాన్యాన్ని ఆశ్రయించాయి.

ఫ్యాక్టరీని వదిలి మద్యం ధరను నిర్ణయించుకునే స్వేచ్ఛను టోకు వ్యాపారులకు ఇచ్చారని, దీని వలన ధరల తారుమారు జరిగిందని నివేదిక కనుగొంది. ఒకే కంపెనీ వివిధ రాష్ట్రాల్లో విక్రయించే మద్యం ధర భిన్నంగా ఉందని దర్యాప్తులో తేలింది. ఏకపక్షంగా స్థిర ధరలు కొన్ని బ్రాండ్ల అమ్మకాలు తగ్గడానికి దారితీశాయి. ప్రభుత్వం ఎక్సైజ్ సుంకం రూపంలో నష్టాలను చవిచూసింది. ప్రభుత్వం కంపెనీల నుండి ఖర్చు ధరను తనిఖీ చేయలేదు. దీనివల్ల లాభాలు ఆర్జించే అవకాశం, పన్ను ఎగవేత మిగిలిపోయింది. చాలా కంపెనీలు తమ లైసెన్స్‌లను మధ్యలో సరెండర్ చేశాయి. దీని వలన అమ్మకాలు దెబ్బతిన్నాయి. ప్రభుత్వానికి రూ.890 కోట్ల నష్టం వాటిల్లింది. ప్రభుత్వం జోనల్ లైసెన్స్ హోల్డర్లకు రూ.941 కోట్ల రాయితీలు ఇచ్చింది. దీని వలన ఆదాయం తగ్గింది. కోవిడ్-19 మహమ్మారి సమయంలో, ప్రభుత్వం రూ.144 కోట్ల లైసెన్స్ ఫీజును మాఫీ చేసింది. ఇది ఎక్సైజ్ శాఖ మునుపటి సూచనలకు విరుద్ధంగా ఉంది. లైసెన్సింగ్ ప్రక్రియను పారదర్శకంగా చేయాలని, నియమాలను ఖచ్చితంగా పాటించాలని CAG సూచించింది.