2000Note: 2000 నోటును ఉపసంహరించుకుంటున్నట్లు గత నెలలో ఆర్బీఐ ప్రకటించింది. ఈ ప్రక్రియ మే 23 నుండి ప్రారంభమైంది, ఇది సెప్టెంబర్ చివరి నెల వరకు కొనసాగుతుంది. సామాన్య ప్రజలు తమ వద్ద ఉన్న రూ.2,000 నోటును మార్చుకోవచ్చు లేదా డిపాజిట్ చేసుకోవచ్చు. ఇప్పటికే 10 రోజులకు పైగా గడిచిపోయాయి. ఈ క్రమంలో బ్యాంకులకు రూ.2000 నోట్లను తీసుకొచ్చేవారి సంఖ్య భారీగానే ఉంది. బ్యాంకులు విడుదల చేసిన డేటా ప్రకారం, 2000 రూపాయల నోటును బ్యాంకుల్లో మార్చడానికి బదులుగా, సాధారణ ప్రజలు బ్యాంకు డిపాజిట్లు చేస్తున్నారు. మే 23 తర్వాత ఇప్పటి వరకు 80 వేల కోట్ల రూపాయల.. 2000 రూపాయల నోట్లు బ్యాంకులకు చేరాయి.
చలామణిలో ఉన్న కరెన్సీపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపింది?
RBI డేటా ప్రకారం, మే 26తో ముగిసిన వారంలో చలామణిలో ఉన్న కరెన్సీ అంటే CIC రూ.36,492 కోట్లు తగ్గి రూ.34.41 లక్షల కోట్లకు చేరుకుంది. మే 23 నుంచి రూ.2000 నోట్లను మార్చుకోవాలని లేదా డిపాజిట్ చేయాలని ఆర్బీఐ బ్యాంకులను కోరింది. CIC రాబోయే వారంలో మరింత క్షీణించవచ్చని భావిస్తున్నారు. చెలామణిలో ఉన్న కరెన్సీ అనేది భౌతిక వినియోగదారులు, వ్యాపారుల మధ్య లావాదేవీల కోసం ఉపయోగించే ప్రజల వద్ద ఉన్న కరెన్సీని సూచిస్తుంది.
Read Also:Adipurush: శ్రీవారి సన్నిధిలో ఆదిపురుష్ టీమ్..సెల్ఫీల కోసం ఎగబడ్డ జనాలు..
మార్పిడి కంటే ఎక్కువ డిపాజిట్ చేసే వ్యక్తులు
2000 రూపాయల నోట్లను బ్యాంకుల్లోకి తీసుకువచ్చిన తర్వాత, బ్యాంకుల వ్యవహారంలో భిన్నమైన ధోరణి కనిపించింది. డిపాజిట్ల కంటే వినిమయంపైనే ప్రజలు ఎక్కువ నమ్మకం చూపిస్తారని భావించినా బ్యాంకుల్లో మాత్రం అందుకు విరుద్ధంగా కనిపిస్తోంది. 14,000 కోట్లు ఖాతాల్లో జమ అయినట్లు స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా చైర్మన్ దినేష్ ఖరా తెలిపారు. 3000 కోట్ల రూపాయల మార్పిడి జరిగింది. బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియాకు రూ.3,100 కోట్ల విలువైన రూ.2,000 నోట్లు వచ్చాయి. ఇందులో అత్యధికంగా డిపాజిట్లు చేశారు. బ్యాంకింగ్ మూలం ప్రకారం, ఈ నోట్లను చెలామణి నుండి ఉపసంహరించుకుంటున్నట్లు ఆర్‌బిఐ ప్రకటించిన తర్వాత మొత్తంగా బ్యాంకులకు రూ.80,000 కోట్ల విలువైన రూ.2,000 నోట్లు వచ్చినట్లు అంచనా.
నోట్ల మార్పిడికి సెప్టెంబరు 30 గడువు ముగియడానికి నాలుగు నెలలకు పైగా సమయం ఉండడంతో దాదాపు మొత్తం తిరిగి బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలోకి వస్తుందని బ్యాంకులు ఆశాభావం వ్యక్తం చేస్తున్నాయి. స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా గ్రూప్ చీఫ్ ఎకనామిక్ అడ్వైజర్ సౌమ్య కాంతి ఘోష్ మాట్లాడుతూ,దాదాపు మొత్తం రూ. 3.6 లక్షల కోట్లు బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థకు తిరిగి వస్తాయని మేము నమ్ముతున్నామన్నారు.
Read Also:Apple iOS 17: సరికొత్త టెక్నాలజీతో కొత్త ఫీచర్స్ ను పరిచయం చేసిన యాపిల్..
లిక్విడిటీ, డిపాజిట్లపై ఎలాంటి ప్రభావం ఉంటుంది?
CARE రేటింగ్స్ నివేదిక ప్రకారం, రూ. 2,000 నోట్ల ఉపసంహరణ జూన్-సెప్టెంబర్ కాలంలో రూ. 1-1.8 లక్షల కోట్ల లిక్విడిటీని చూడవచ్చు. సౌకర్యవంతమైన లిక్విడిటీ పరిస్థితులు స్వల్పకాలిక రేట్లను తగ్గించవచ్చు. SBI ప్రకారం, లిక్విడిటీ, బ్యాంకు డిపాజిట్లు, వడ్డీ రేట్లపై అనుకూలమైన ప్రభావం ఉంటుంది. ఎక్స్ఛేంజ్-డిపాజిట్ డైనమిక్స్‌ను డీకోడింగ్ చేయడం ద్వారా, బ్యాంకులు ఇప్పటికే ఈ నోట్లలో కొన్నింటిని తమ కరెన్సీలో ఉంచుకుంటాయని, తద్వారా డిపాజిట్లపై ప్రభావం పరిమితం అవుతుంది. మొత్తం రూ.2000 నోట్లలో 10-15 శాతం కరెన్సీ చెస్ట్‌లలో ఉన్నాయి, మిగిలిన రూ.3 లక్షల కోట్లలో రూ.2నుంచి 2.1 లక్షల కోట్లను వినియోగదారులు ఖర్చు చేస్తారు. దాదాపు లక్ష కోట్ల రూపాయలు బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్ అయినట్లు ఎస్‌బీఐ చెబుతోంది. అయితే ఇప్పటి వరకు ఉన్న ట్రెండ్స్ చూస్తుంటే ముందుగా అంచనా వేసినట్లుగా బ్యాంకులు రూ.లక్ష కోట్లకు పైగా డిపాజిట్ చేసే అవకాశం ఉంది.
నవంబర్ 8, 2016న ప్రభుత్వం రూ.500 రూ.1000 నోట్లను రద్దు చేస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. తర్వాత ప్రజల వద్ద నగదు పెరగడం ప్రారంభమైంది. ఇప్పుడు కొత్త గరిష్ట స్థాయికి చేరుకుంది. ప్రజల వద్ద ఉన్న కరెన్సీ నవంబర్ 25, 2016న రూ.9.11 లక్షల కోట్లుగా నమోదైంది. ఇది 270 శాతం పెరిగి మే 19, 2023నాటికి రూ.33.71 లక్షల కోట్లకు చేరుకుంది. RBI డేటా ప్రకారం, నోట్ల రద్దు ప్రకటనకు కొన్ని రోజుల ముందు, నవంబర్ 4, 2016 నాటికి ప్రజల వద్ద ఉన్న నగదు 87.6 శాతం లేదా రూ.15.74 లక్షల కోట్లు పెరిగి రూ.17.97 లక్షల కోట్లకు చేరుకుంది. మే 19, 2023 నాటికి, ప్రజల వద్ద ఉన్న నగదు వార్షిక పెరుగుదల రూ. 2.50 లక్షల కోట్లకు చేరుకుంది. నవంబర్ 2016లో వ్యవస్థ నుంచి రూ.500, రూ.1,000 నోట్ల రద్దు తర్వాత, నవంబర్ 4, 2016న రూ.17.97 లక్షల కోట్లుగా ఉన్న ప్రజల వద్ద ఉన్న కరెన్సీ 2017 జనవరిలో డీమోనిటైజేషన్ తర్వాత వెంటనే రూ.7.8 లక్షల కోట్లకు తగ్గింది. అయితే, రూ.2,000 నోట్ల రద్దు తర్వాత ప్రజల వద్ద నగదు పెద్దగా పెరగడం లేదని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.