శీతాకాలంలో కాలుష్యాన్ని అరికట్టేందుకు కార్యాచరణ ప్రణాళికలో భాగంగా ఢిల్లీ ప్రభుత్వం వరుసగా మూడో సంవత్సరం బాణాసంచా తయారీ, అమ్మకం, నిల్వ మరియు వినియోగంపై నిషేధాన్ని ప్రకటించింది.. చలికాలంలో ఢిల్లీలో కాలుష్య స్థాయి పెరుగుతుందన్న విషయం మనందరికీ తెలిసిందే. దీన్ని పరిష్కరించడానికి ఢిల్లీ ప్రభుత్వం శీతాకాల కార్యాచరణ ప్రణాళికపై కసరత్తు ప్రారంభించింది. ముఖ్యమంత్రి అరవింద్ కేజ్రీవాల్ కూడా నగరంలో అన్ని రకాల క్రాకర్లను పూర్తిగా నిషేధించాలని నిర్ణయించారు’ అని పర్యావరణ మంత్రి గోపాల్ రాయ్ తెలిపారు.
బాణసంచాపై నిషేధం స్వాగతించదగిన దశ అయినప్పటికీ, క్రాకర్స్ వల్ల కలిగే ఆరోగ్యపరమైన చిక్కులను, కాలుష్యాన్ని అరికట్టడంలో పూర్తి నిషేధం ఎలా సహాయపడుతుందో అర్థం చేసుకోవడానికి మేము నిపుణులను సంప్రదించాము.. ఫరీదాబాద్లోని ఫోర్టిస్ ఎస్కార్ట్స్ హాస్పిటల్, పల్మోనాలజీ డైరెక్టర్ & హెచ్ఓడి డాక్టర్ రవి శేఖర్ ఝా ప్రకారం, పటాకులు గాలి మరియు శబ్ద కాలుష్యం రెండింటినీ కలిగిస్తాయి. ఈ కాలుష్యం ప్రజారోగ్యం, పర్యావరణంపై అనేక హానికరమైన ప్రభావాలను కలిగిస్తుంది, వీటిలో శ్వాసకోశ సమస్యలు, ముందుగా ఉన్న ఆరోగ్య పరిస్థితుల తీవ్రతరం మరియు పంటలు మరియు భవనాలకు నష్టం వాటిల్లుతుంది’ అని ఆయన చెప్పారు..
డాక్టర్ మురార్జీ ఘాడ్గే, కన్సల్టెంట్, ENT సర్జన్ మరియు స్లీప్ డిజార్డర్ స్పెషలిస్ట్ మాట్లాడుతూ, బాణసంచాలో వివిధ రసాయనాలు ఉంటాయి, వాటి అవశేషాలు భూమి మరియు నీటి వనరులపై స్థిరపడతాయి, పర్యావరణం మరియు జలచరాలకు హాని కలిగిస్తాయి. బాణాసంచా కాల్చిన తర్వాత వాటి అవశేషాలు వృధాగా మారతాయి. బాణాసంచాను సరిగ్గా పారవేయడం వల్ల పర్యావరణ కాలుష్యం ఏర్పడుతుంది’ అని ఆయన అన్నారు..
టపాసులు పేల్చడం వల్ల కలిగే ఆరోగ్య సమస్యలు..
అహ్మదాబాద్లో సోమవారం దీపావళి వేడుకల సందర్భంగా బాణాసంచా కాల్చడం వల్ల దట్టమైన పొగలు రావడంతో ఓ మహిళ ముక్కును కప్పుకుంది. ముఖ్యంగా పండుగలు మరియు వేడుకల సమయంలో పటాకుల వాడకం అనేక ఆరోగ్య ప్రమాదాలను కలిగిస్తుంది. డాక్టర్ ఘడ్గే ప్రకారం, బాణసంచాతో సంబంధం ఉన్న కొన్ని ఆరోగ్య సమస్యలు..
*. శ్వాసకోశ సమస్యలు: బాణసంచా ఉత్పత్తి చేసే పొగ మరియు ఉద్గారాలలో సల్ఫర్ డయాక్సైడ్, నైట్రోజన్ ఆక్సైడ్లు మరియు పర్టిక్యులేట్ పదార్థం వంటి హానికరమైన కాలుష్య కారకాలు ఉంటాయి. ఈ కాలుష్య కారకాలు శ్వాసకోశ వ్యవస్థను చికాకుపరుస్తాయి మరియు ఆస్తమా మరియు బ్రోన్కైటిస్ వంటి ముందుగా ఉన్న పరిస్థితులను మరింత దిగజార్చవచ్చు..
*.వినికిడి నష్టం: పటాకులు చాలా పెద్ద శబ్దాలను ఉత్పత్తి చేస్తాయి, ఇది తాత్కాలికంగా లేదా శాశ్వతంగా వినికిడి దెబ్బతినడానికి దారి తీస్తుంది, ప్రత్యేకించి వ్యక్తులు వినికిడి రక్షణ లేకుండా దగ్గరి పరిధిలో వాటిని బహిర్గతం చేస్తే. అదనంగా, అవి చెవిపోటు, చెవిటితనం, టిన్నిటస్ మరియు గిడ్డినెస్కు దారితీసే చెవిపోటులను దెబ్బతీస్తాయి.
*.ఒత్తిడి మరియు ఆందోళన: క్రాకర్స్ వల్ల కలిగే ఆకస్మిక మరియు బిగ్గరగా పేలుళ్లు ఒత్తిడి మరియు ఆందోళన కలిగిస్తాయి, ముఖ్యంగా సున్నితమైన వ్యక్తులు, పిల్లలు మరియు పెంపుడు జంతువులలో. ఇది హృదయ స్పందన రేటు, భయం భయాందోళనలకు దారితీస్తుంది.
*. గాయాలు: బాణసంచా కాల్చడం లేదా సరిగా పనిచేయకపోవడం వంటి ప్రమాదాలు కాలిన గాయాలు, కోతలు మరియు కంటి గాయాలతో సహా గాయాలు కావచ్చు. తీవ్రమైన సందర్భాల్లో, ఈ గాయాలు ప్రాణాంతకం కావచ్చు.. ఇవే కాదు ఎన్నో ఆరోగ్య సమస్యలు వచ్చే అవకాశం ఉంది..
బాణసంచా నిషేధం ఎలా ఉపయోగపడుతుంది..
గురుగ్రామ్లో దీపావళి వేడుకల తర్వాత పటాకుల వ్యర్థాలతో నిండిన వీధిలో ఒక వ్యక్తి తన ద్విచక్ర వాహనంపై వెళుతున్నాడు. (PTI)
క్రాకర్స్పై నిషేధం సామాజిక, పర్యావరణ మరియు ఆరోగ్య సమస్యల పరిష్కారానికి అనేక విధాలుగా సహాయపడుతుంది.
‘బాణాసంచా నిషేధించబడినప్పుడు, మేము గాలి మరియు శబ్ద కాలుష్యంలో గణనీయమైన తగ్గింపును చూస్తున్నాము, ఇది మెరుగైన గాలి నాణ్యత మరియు మెరుగైన ప్రజారోగ్యానికి దారి తీస్తుంది. నిషేధం ఒక్కటే సరిపోదని అర్థం చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం – ఇది సమర్థవంతంగా అమలు చేయబడాలి’ అని గ్రీన్ లివింగ్ను ప్రోత్సహించడానికి లాభాపేక్షలేని చొరవ అయిన ఎన్విరోకేర్ ఫౌండేషన్ సహ వ్యవస్థాపకుడు హృషిత్ పాంత్రీ అన్నారు.
ఇంకా, ఇది గాయాలను నివారించడంలో, జంతువులలో ఆందోళన మరియు ఒత్తిడిని తగ్గించడంలో, పర్యావరణ వ్యవస్థలను రక్షించడంలో, వనరులను సంరక్షించడంలో, ప్రజా భద్రతను పెంపొందించడంలో, జనాభా కోసం మొత్తం ఆరోగ్య ఫలితాలను మెరుగుపరచడంలో, సమాజ శ్రేయస్సును పెంపొందించడంలో సహాయపడుతుందని డాక్టర్ ఘడ్గే పేర్కొన్నారు..